Op 1 november wordt de bundel Meervoudig verbonden gepresenteerd. Het is een poging om de voortdurende en in zekere zin (door de verbinding met het uitzichtsloze conflict tussen de huidige staat Israël en de Palestijnen) vastgelopen discussie over de relatie tussen kerk en Israël zo niet vlot te trekken dan wel weer eens goed tegen het licht te houden. In de aanloop daar naar toe schreef ik een stukje voor het Christelijk Weekblad. Ik probeer daarin via de beschrijving van enkele voorvallen bij eerdere discussies waarbij ik betrokken was aan te geven hoe moeilijk het is om het debat goed te voeren.
In datzelfde nummer van Christelijk Weekblad staat ook een bespreking door Theo Pleizier van het boek van Steven Paas over “Christian Zionism”. Collega Pleizier schrijft er ook uitgebreid over op zijn weblog. Er blijft dus (terecht) veel aandacht voor de vragen rondom kerk en Israël. Dat zal vooralsnog niet leiden tot enige vorm van consensus. Links en rechts staan de kemphanen – ook voor 1 november – klaar. Er wordt alvast gepikt. In eerste reacties wordt bijvoorbeeld aan de auteurs van Meervoudig verbonden dat zij voor de gemakkelijke, veilige weg kiezen van het binnenkerkelijk debat (zie de homepage van Henri Veldhuis). Iemand anders verwijt mij dat ik niet verder kom dan “studeerkamer-ethiek”. Beide constateringen zijn terecht, maar ik heb moeite met het daaraan gekoppelde waardeoordeel. Mijn benadering wordt ook ingegeven door gepaste bescheidenheid en door realiteitszin.
Intussen valt me bij het lezen van de vele stukken die nu gepubliceerd worden over het boek van Steven Paas en over de bundel Meervoudig verbonden dat twee termen steeds terugkomen: vervangingstheologie en internationaal recht. Dat zijn blijkbaar de beslissende criteria. Zij fungeren – Bijbels gesproken – als sjibbolet. In het verhaal in Rechters 12, waaraan deze uitdrukking is ontleend, gaat het er hard aan toe. Het is een zaak van leven of dood. Bij het conflict tussen Israël en de Palestijnen is dat ook zo. Daar ben ik mij terdege van bewust, in mijn studeerkamer.